قانون گرفتن مهريه بعد از ازدواج مجدد زن

آيا زن ميتواند بعد از ازدواج مجدد مهريه بگيرد؟

مهریه چه از نوع عندالمطالبه باشد و یا عند الاستطاعه یک نوع دین است که اصطلاحا بر ذمه مرد است، در دوران زندگی مشترک زن بر طبق قانون مالک تمام مهر است می تواند حتی اگر دوشیزه باشد تمام مهریه را تقاضا کند. در واقع یکی از حقوق مالی زن که در هیچ صورتی ساقط نخواهد شد، مهریه است. مطالبه مهریه پس از طلاق هم امکان پذیر است. پرداخت مهریه هیچ ملازمه ای با طلاق نداشته و زوجه می تواند پس از اجرای صیغه طلاق هم نسبت به مطالبه مهریه اقدام نماید.

اما بر طبق ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده در هنگام طلاق از هر نوع که باشد چه به درخواست زن یا درخواست مرد و یا طلاق توافقی، دادگاه موظف است که تکلیف مهر را در دادنامه (رای) مشخص کند اگر علی رغم وقوع طلاق، مرد باید چیزی از مهریه را بپردازد، ازدواج مجدد زن مانع دریافت مهریه ازدواج قبلی او نخواهد بود.

فرض کنید طلاق توافقی انجام شده است که زوجین توافق کردند که نصف مهریه از سوی زوجه بخشیده شود و الباقی مهریه هر ماه ماهانه یک سکه به زوجه پرداخت شود. اما پس از ثبت طلاق و گذشتن ایام عده زوجه ازدواج می کند این ازدواج مجدد مطلقا مانع دریافت مهریه ازدواج قبلی نیست.

شرایط ازدواج مجدد بعد از طلاق

شرایط ازدواج مجدد برای زنان مطلقه یا زنانی که شوهر آن فوت کرده است، تنها شامل این است که زن ۳ ماه عده پس از جدایی نگاه دارد و به محض دیدن عده سوم می تواند به عقد مرد دیگری درآید. همچنین برای مردان در مورد ازدواج با زن مطلقه، آن ها باید صبر کنند تا عده زن گذشته و سپس او را عقد کنند.

تعریف عده

برای احترام به بنیان مقدس خانواده و اجتناب از اختلاط نسل، اسلام صلاح می‌­داند که زنان مدت زمانی را بعد از انحلال نکاح به تنهایی بگذرانند و اجازه‌ی ازدواج کردن با شخص دیگری را نداشته باشند. این مدت زمان تعیین شده را عده گویند که به سه نوع تقسیم می­‌شود:

انواع عده

عده‌ی طلاق؛
عده‌ی فسخ نکاح؛
عده‌ی وفات.

مدت زمان عده

مدت زمان عده‌ی طلاق برابر با سه دفعه پاکیزگی یا سه طهر است. به عبارت دیگر اگر زنی که باردار نباشد، چند روز بعد از اجرای صیغه‌ی طلاق عادت ماهیانه شود و سپس پاک شود (پاکی اول)، دوباره عادت ماهیانه شود و پاک شود (پاکی دوم) و برای بار سوم عادت ماهیانه شود و پاک شود (پاکی سوم)، پایان این پاکی که مصادف می‌­شود با شروع عادت ماهیانه‌ی چهارم، عده‌ی طلاق برای این زن تمام و مجوز ازدواج برای ایشان صادر می‌­شود (اما اگر فاصله طلاق و عادت ماهیانه‌ی اول زیاد باشد، همان مدت پاکی یا طهر اول، عده‌ی طلاق محسوب می‌­شود). حال اگر آن زن در هنگام بارداری طلاق داده شود، عده‌اش را باید تا زمان وضع حمل نگه دارد؛ خواه کمتر از سه پاکی شود و خواه بیشتر. ولی اگر زنی با اینکه به سن یائسگی نرسیده باشد، عادت زنانگی نبیند، در این حالت باید سه ماه عده نگه دارد.

مدت زمان نگه­داشتن عده در فسخ نکاح و بخشش مدت باقی­مانده در ازدواج موقت یا انقضای مدت آن در زنی که باردار نباشد، دو پاکی یا دو طهر است (به همان صورت که در بالا توضیح داده شد). مگر اینکه با وجود اینکه به سن یائسگی نرسیده باشد، عادت ماهیانه نشود که در این صورت، عده‌ی ایشان چهل و پنج روز است. ولی در مواردی که زن باردار باشد، عده تا وضع حمل (زایمان) باید به طول بینجامد.

عده‌ی وفات در نکاح دائم یا نکاح موقت تفاوتی نداشته و در هر حال چهار ماه و ده روز است. در صورتی که زن باردار باشد، دو حالت قابل تصور است؛ حالت اول اگر از زمان وفات تا وضع حمل بیشتر از چهار ماه و ده روز بگذرد، عده‌ی وفات را باید تا چهار ماه و ده روز نگه داشت. حالت دوم این است که از زمان وفات تا وضع حمل کمتر از چهار ماه و ده روز باشد، در این مورد زن باید همان چهار ماه و ده روز را به‌عنوان عده نگه دارد و سپس می­‌تواند ازدواج کند.

اگر بین زن و شوهر نزدیکی صورت نگرفته باشد نیازی به نگه‌داشتن عده نیست و همچنین زن یائسه در صورت طلاق و فسخ نکاح، عده ندارد اما عده‌ی وفات در هر حال باید به اتمام برسد. نکته­‌ی دیگر اینکه اگر شوهری غایب مفقودالاثر شود و زن بتواند توسط دادگاه خود را طلاق بدهد، از زمان طلاق باید عده‌ی وفات یعنی چهار ماه و ده روز را نگه دارد. همچنین اگر فردی اشتباها با کسی نزدیکی کند، بعد از آن باید عده‌ی وفات طلاق نگه دارد.

همچنین هرکس زنی را که در عده‌ی طلاق، فسخ نکاح یا وفات است، با اطلاع به عده و حرام بودن ازدواج در این مدت، برای خود عقد کند، آن عقد باطل است و آن زن برای آن شخص حرام ابدی می­‌شود.

موارد عدم تعلق کل مهریه به زن

در قانون مواردی پیش بینی شده است که مهریه به زن تعلق نمی گیرد . موارد عدم تعلق مهریه و شرایط عدم پرداخت مهریه به زن را می توان به شرح زیر مطرح کرد :ب

1- بر اساس ماده 1089 قانون مدنی ، هرگاه عقد میان زوجین به دلیلی باطل بوده باشد و میان آنها رابطه زناشویی واقع نشده باشد ، در این شرایط مرد می تواند مهریه ای نپردازد و زن حق دریافت مهریه نخواهد داشت .

2- از آن رو که زوجین می توانند پس از عقد ازدواج در مورد مهریه به توافق برسند ، اگر قبل از تعیین مهریه زن فوت کند و بین زن و مرد رابطه زناشویی واقع نشده باشد ، زن مستحق مهریه نیست و مرد از پرداخت مهریه معاف است . اما اگر رابطه زناشویی شکل گرفته باشد ، زن مستحق مهر المثل است .

3- بر اساس ماده 1101 قانون مدنی ، هرگاه نکاح میان زوجین به دلیلی فسخ شود و رابطه زناشویی هم میان آنها انجام نشده باشد  ، زن مستحق دریافت مهریه نخواهد بود ؛ بجز یک مورد . ” عَنَن ” بودن مرد یا ناتوانی از انجام رابطه زناشویی سبب می شود که زن در صورتی که بخواهد نکاح را فسخ کند ، مستحق نصف مهریه باشد .

موارد عدم تعلق بخشی از مهریه به زن

یکی از راه های نپرداختن مهریه توسط مردان ، طلاق قبل ازرابطه زناشویی است . بر اساس ماده 1092 قانون مدنی ، هرگاه مرد قبل از رابطه زناشویی زن خود را طلاق بدهد ، زن مستحق نصف مهریه خواهد بود و اگر شوهر تمام آن را پرداخته باشد ، می تواند نصف آن را پس بگیرد . اما اگر زن را طلاق ندهد ، زن حتی قبل از رابطه زناشوئی مستحق تمام مهریه است .

– در مواردی که طلاق به درخواست زن و بدلیل کراهت از مرد صورت گرفته باشد ، یا در صورت طلاق توافقی ، چون از نوع طلاق خُلع هستند ، زن قسمتی از مهریه خود را بذل یا بخشش می کند تا جدا شود . به همین دلیل ، عدم استحقاق زن نسبت به این مقدار از مهریه به تقاضای خود زن است ، نه اینکه مرد از پرداخت مهریه معاف باشد . به همین دلیل زن هر موقع بخواهد می تواند آن را مطالبه کند .

مسائل فوق ، سبب می شوند که زن استحقاق تمام یا بخشی از مهریه را از دست بدهد . اما نکته ای که عموما سبب اشتباه در میان مردم می شود این است که بعنوان مثال ، رابطه نامشروع زن سبب معافیت مرد از پرداخت مهریه است . اما علیرغم اینکه برقراری رابطه نامشروع توسط زن جرم است و قابل رسیدگی است ، اما ارتباطی به مدیون بودن مرد نسبت به مهریه ندارد . همچنین ، عدم تمکین زن یا نُشوز او نیز مانعی برای استحقاق مهریه نیست .

تیم آریا وکیل با کادری مجرب و وکلایی کارآزموده و متخصص در زمینه امور خانواده آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و همچنین مشاوره رایگان با وکیل دادگستری با آریا وکیل تماس بگیرید.